Rendement warmtepomp berekenen: wat heeft er invloed?

Is een warmtepomp rendabel in België?

Over het algemeen zijn warmtepompen een efficiënte en milieuvriendelijke manier om te verwarmen en koelen. Ze halen warmte uit de omgeving en leveren deze binnen af voor ruimteverwarming en warm water, waardoor ze minder elektriciteit nodig hebben dan traditionele verwarmings- en koelsystemen.

De COP waarde van jouw warmtepomp

Het rendement van een warmtepomp wordt uitgedrukt in COP, wat staat voor Coefficient of Performance. Een COP wordt berekend door te kijken naar een constante brontemperatuur (bijvoorbeeld de buitentemperatuur) en een afgiftetemperatuur (zoals de temperatuur van het water dat door het vloerverwarmingssysteem stroomt).

Deze gestandaardiseerde aanpak maakt het mogelijk om verschillende warmtepompen op een eerlijke en vergelijkbare manier te evalueren. Door dezelfde basiscondities te gebruiken, kunnen we de efficiëntie van de apparaten onderling beoordelen en de meest geschikte keuze maken voor een specifieke situatie.

Dit proces zorgt ervoor dat het vergelijken van warmtepompen op een zinvolle manier kan worden gedaan, waardoor consumenten beter kunnen begrijpen welk toestel het meest rendabel is voor hun behoeften.

Over het algemeen geldt: hoe hoger de COP, hoe hoger het rendement van de warmtepomp en hoe zuiniger het apparaat is. Het is echter belangrijk om deze cijfers kritisch te bekijken.

Fabrikanten baseren hun promotie vaak op het maximale rendement in de meest gunstige omstandigheden, wat niet altijd representatief is voor de dagelijkse praktijk.

De warmtepompen zijn gerangschikt op basis van hun gemiddelde rendement, uitgedrukt in COP (Coëfficiënt of Performance):

Let op: Deze rendementscijfers zijn gemiddelden en kunnen variëren afhankelijk van de specifieke omstandigheden en fabrikanten. Het is altijd raadzaam om advies in te winnen bij een professionele installateur om te bepalen welk type warmtepomp het meest geschikt is voor jouw specifieke situatie en behoeften.

De SCOP: seizoensrendement

De SCOP (Seasonal Coefficient of Performance) is een waarde die aangeeft hoe efficiënt een warmtepomp presteert gedurende een heel verwarmingsseizoen. In tegenstelling tot de COP, die alleen de efficiëntie op een bepaald moment meet, houdt de SCOP rekening met variabele omstandigheden, zoals veranderingen in de buitentemperatuur en het verwarmingsgedrag van de gebruiker gedurende een heel jaar.

Het SCOP-rendement is een belangrijke maatstaf voor de totale prestaties en energie-efficiëntie van een warmtepomp in reële omstandigheden. Een hogere SCOP-waarde betekent dat de warmtepomp over het hele jaar genomen efficiënter werkt.

Wat verbruiken warmtepompen aan stroom per jaar

Met behulp van de volgende formule kun je het stroomverbruik van een warmtepomp eenvoudig berekenen:

Stroomverbruik warmtepomp = Energieverbruik woning in kWh / COP.

Bijvoorbeeld: Stel dat je gezin jaarlijks ongeveer 15.000 kWh aan verwarming en sanitair verbruikt, en je huis wordt verwarmd met een warmtepomp met een COP van 3. Dan komt het stroomverbruik van je warmtepomp neer op 5.000 kWh per jaar (15.000 kWh / 3).

Als we deze waarde in euro’s willen uitdrukken, en de elektriciteitsprijs in jouw gemeente is bijvoorbeeld 0,25 € per kWh, betekent dit dat je ongeveer 1.250 € per jaar aan stroomkosten hebt om je huis te verwarmen en te koelen (0,25 €/kWh * 5.000 kWh).

Deze formule geeft je een handige indicatie van het jaarlijkse stroomverbruik van een warmtepomp, waardoor je een beter beeld krijgt van de energiekosten die je kunt verwachten bij het gebruik van een warmtepomp voor verwarming en koeling van je woning. Hierbij moet de jaarlijkse warmtevraag worden bepaald op basis van het klimaat en de isolatie van het gebouw. Voor een nauwkeurige berekening is het raadzaam om een deskundige te raadplegen of gebruik te maken van specifieke software die rekening houdt met alle relevante factoren.

Het rendement berekenen

Een warmtepomp zet de verbruikte energie om in warmte, en hoe efficiënter dit proces verloopt, hoe lager het energieverbruik zal zijn. Het rendement van een warmtepomp wordt bepaald met behulp van de volgende formule:

Warmtepomp rendement = Geleverde energie ÷ Verbruikte energie.

Voor warmtepompen wordt dit rendement vaak uitgedrukt in een Coëfficiënt of Performance (COP). Bijvoorbeeld, als je een warmtepomp hebt met een COP van 4, betekent dit dat de warmtepomp 4 keer zoveel warmte kan leveren als de hoeveelheid elektriciteit die het verbruikt.

Het handige aan de COP is dat je hiermee het rendement van verschillende warmtepompen gemakkelijk kunt vergelijken. Het wordt gemeten onder gestandaardiseerde omstandigheden, met een vaste brontemperatuur en een vaste afgiftetemperatuur, zodat de vergelijking eerlijk is.

Echter, het werkelijke rendement kan verschillen van de opgegeven COP-waarde, omdat de werkelijke bron- en afgiftetemperaturen kunnen variëren. Hoe groter het temperatuurverschil tussen de bron en het afgiftesysteem, hoe lager het warmtepomp rendement zal zijn.

Het is belangrijk om deze factoren in overweging te nemen bij het evalueren van de efficiëntie van een warmtepomp, en om rekening te houden met de specifieke omstandigheden van je woning om een nauwkeurig beeld te krijgen van het werkelijke energieverbruik en de besparingen.

Een professionele installateur kan je hierbij helpen en adviseren over de meest geschikte warmtepomp voor jouw situatie.

Wat kan het rendement beïnvloeden?

Het rendement van een warmtepomp kan door verschillende factoren worden beïnvloed. Enkele belangrijke factoren die van invloed zijn op het rendement van een warmtepomp zijn:

• Isolatiegraad en luchtdichtheid van je woning: een goed geïsoleerd en luchtdicht gebouw behoudt beter de warmte, waardoor de warmtepomp minder energie hoeft te gebruiken om de gewenste binnentemperatuur te handhaven. Een slecht geïsoleerd gebouw kan leiden tot meer warmteverlies en dus hoger energieverbruik.
• Verdeelsysteem: het verdeelsysteem voor warmte in de woning, zoals vloerverwarming, radiatoren, of convectoren, kan invloed hebben op de efficiëntie van de warmtepomp. Sommige verdeelsystemen werken beter samen met warmtepompen dan andere.
• Brontemperatuur: de brontemperatuur is de temperatuur van de bron waaruit de warmtepomp warmte haalt. Hoe hoger de brontemperatuur, hoe efficiënter de warmtepomp kan werken.
• Sanitair warmwaterverbruik: als de warmtepomp ook wordt gebruikt voor het verwarmen van sanitair warm water, kan het warmwaterverbruik invloed hebben op het totale energieverbruik van de warmtepomp.
• Het klimaat: het klimaat van de regio waarin de warmtepomp wordt gebruikt, kan van invloed zijn op de prestaties van de warmtepomp. Bij koudere buitentemperaturen kan de warmtepomp minder efficiënt zijn.
• Type warmtepomp: er zijn verschillende soorten warmtepompen, zoals lucht-lucht, lucht-water, water-water en geothermische warmtepompen. Elk type heeft zijn eigen specifieke kenmerken en prestaties.

Welk type warmtepomp heeft het hoogste rendement

De geothermische warmtepomp staat bekend om zijn hoge rendement. Dit type warmtepomp maakt gebruik van de constante temperatuur onder de grond als warmtebron, wat resulteert in een relatief stabiele en hoge brontemperatuur gedurende het hele jaar. Hierdoor kan de geothermische warmtepomp zeer efficiënt werken, zelfs bij zeer koude buitentemperaturen.

Hoewel geothermische warmtepompen een hoog rendement hebben, zijn ze meestal duurder in aanschaf en installatie dan andere typen warmtepompen. De geschiktheid van een geothermische warmtepomp hangt ook af van de beschikbaarheid van voldoende ruimte en geschikte bodemcondities.

Het is essentieel om de verschillende factoren, zoals de specifieke situatie, het klimaat, het beschikbare budget en de beschikbare ruimte, in overweging te nemen bij het kiezen van het meest geschikte type warmtepomp voor een specifieke woning of project. Een goed advies van een specialist kan je hierbij helpen.

Hoeveel kan je besparen in vergelijking met centrale verwarming? 

Laten we dit aan de hand van een voorbeeld illustreren:

Stel dat de kosten van gas € 2,50 per m³ bedragen. Een gezin met een goed geïsoleerde woning, vloerverwarming en een gasverbruik van 1.500 m³ per jaar, heeft een jaarlijkse gasrekening van ongeveer € 3.750 met een gascondensatieketel. Wanneer dit gezin besluit hun CV-ketel te vervangen door een hybride warmtepomp, kunnen ze naar schatting ongeveer 500 m³ gas per jaar besparen, wat neerkomt op een besparing van € 1.250 op de gasrekening.

De extra stroombehoefte van de warmtepomp komt neer op ongeveer 2.000 kWh. Als we rekening houden met een elektriciteitsprijs van € 0,20 per kWh (2.400 kWh x € 0,20 = € 400), komt de totale jaarlijkse energiekosten voor de warmtepomp op € 400.

De werkelijke besparing met de warmtepomp is dus € 1.250 – € 400 = € 850 per jaar. Als het gezin zonnepanelen heeft, kan de besparing zelfs nog hoger uitvallen.

Het gebruik van een warmtepomp kan aanzienlijke besparingen opleveren op de energierekening, vooral gezien de huidige energieprijzen. Omdat elke situatie uniek is en er veel factoren en complexiteit zijn bij het berekenen van besparingen, is het raadzaam om advies te zoeken bij een gespecialiseerde cv-installateur om de beste beslissing te nemen voor jouw specifieke situatie.

Vul onderstaand offerteformulier in en kom in contact met een expert! Krijg gratis en vrijblijvend offertes en bespaar kosten

Overweeg je om een warmtepomp te installeren en wil je de beste offertes ontvangen? Vul dan nu onderstaand offerteformulier in en kom in contact met een expert. Ontvang gratis en vrijblijvend offertes van betrouwbare installateurs bij jou in de buurt. Bespaar kosten en maak een weloverwogen keuze voor het meest geschikte warmtepompsysteem voor jouw woning.

Ook interessant om te weten: