Inhoud
Wat is een mechanisch ventilatiesysteem?
Een mechanisch ventilatiesysteem is een systeem dat de aan- en afvoer van lucht minstens gedeeltelijk mechanisch uitvoert. Verder in dit artikel lees je meer over de verschillende beschikbare systemen en hun werking.
Wat is een mechanisch ventilatiesysteem precies? Wanneer gebruik je zo’n systeem? En wat is het verschil met natuurlijke ventilatie? Dat lees je hieronder.
Mechanische ventilatie versus natuurlijke ventilatie
Natuurlijke ventilatie gebeurt handmatig. Je kunt eenvoudig verluchten door bijvoorbeeld een raam of deur te openen. Je kunt ook gebruik maken van ventilatieroosters die je zelf open en dicht kunt zetten.
Mechanische ventilatie gebeurt deels of volledig mechanisch. Zowel de afvoer als de toevoer van lucht kan geautomatiseerd worden. De lucht wordt aangezogen en afgevoerd via een mechanische ventilator. Systemen B, C en C+ maken ook gebruik van ventilatieroosters.
Het doel van een mechanisch ventilatiesysteem is om de luchtkwaliteit in je woning te verbeteren door vervuilde lucht af te voeren en verse buitenlucht toe te voeren. Het kan ook helpen om de temperatuur en vochtigheid binnen je woning te reguleren.
Je kunt bij de meeste systemen voor mechanische ventilatie zelf regelen in welke mate er geventileerd moet worden.
In welke situaties mechanische ventilatie gebruiken?
Mechanische ventilatie helpt je het klimaat binnenshuis te verbeteren. Met een optimale luchtvochtigheid en de aanvoer van verse lucht adem je steeds gezonde lucht in. Daarnaast zijn er situaties waarin een mechanisch ventilatiesysteem extra voordelen biedt.
- Vochtige en natte ruimtes. In de badkamer, het toilet en de keuken komt heel wat vocht vrij. Een mechanisch ventilatiesysteem zorgt ervoor dat het overtollige vocht wordt afgevoerd. Zo vermijd je problemen met schimmel, condensatie en andere vochtproblemen. Ook speel je onaangename geurtjes sneller kwijt.
- Slaapkamer. Bij het slapen los je heel wat vocht. ’s Nachts zweet je meer, en adem je zwaarder in en uit, waarbij veel vocht vrijkomt. Bovendien adem je ook CO2 uit, dat zich in de slaapkamer verzamelt. Zonder ventilatiesysteem blijft die CO2 in de lucht hangen. Het inademen daarvan is niet goed voor je lichaam. Extra zuurstof aangevoerd door een ventilatiesysteem verbetert je gezondheid en met name de kwaliteit van je slaap aanzienlijk.
Voordelen van mechanische ventilatie
Met mechanische ventilatie geniet je van enkele interessante voordelen:
- Een mechanisch systeem zorgt voor de afvoer van vocht.
- Met mechanische ventilatie heb je een stuk minder last van tocht of omgevingslawaai.
- De verhouding tussen afgevoerde en aangevoerde lucht is perfect in balans.
- Een vraaggestuurd systeem, en zeker een systeem met warmteterugwinning, helpt je heel wat energie te besparen.
- Je geniet steeds van frisse en schone lucht binnenshuis.
Hoeveel kost mechanische ventilatie?
Voor ventilatiesysteem B betaal je gemiddeld 2.800 euro. Ventilatiesysteem C of C+ kost gemiddeld 3.000 tot 3.500 euro. Ventilatiesysteem D heeft een richtprijs van 5.500 tot 7.000 euro.
De uiteindelijke prijs is natuurlijk afhankelijk van een aantal verschillende factoren.
- Type systeem.
- Aantal te ventileren ruimtes.
- Aantal ventilatie units.
- Omvang van het netwerk van luchtkanalen.
- Complexiteit van het aanleggen van mechanische ventilatie.
- Vraagprijs van de ventilatiespecialist.
Vraagprijzen van ventilatiespecialisten kunnen nogal eens onderling verschillen. Om de installatie zo voordelig mogelijk te laten verlopen, kun je verschillende offertes vergelijken.
Wat kost de reiniging van dit type ventilatie?
Regelmatig onderhoud is belangrijk om de werking van je mechanische ventilatie optimaal te houden. Het schoonmaken van je mechanische ventilatie door een bekwame firma kost je gemiddeld…
- 300 euro voor ventilatiesysteem C of C+
- 400 tot 500 euro voor ventilatiesysteem D
Een reinigings- en/of onderhoudscontract is vaak voordeliger. Daarin zit de periodieke opvolging van alle onderdelen van je mechanische ventilatie inbegrepen.
Soorten mechanische ventilatiesystemen
Mechanische ventilatiesystemen bestaan uit een aantal ventilatoren en kanalen. Ze kunnen handmatig of automatisch worden bediend. Je hebt de keuze uit verschillende soorten mechanische ventilatiesystemen.
Mechanisch ventilatiesysteem B
Ventilatiesysteem B is een gedeeltelijk mechanisch ventilatiesysteem. De aanvoer van frisse lucht gebeurd mechanisch via ventilatoren. Oude, vuile lucht afvoeren gebeurt op de natuurlijke wijze. Daarvoor gebruikt het systeem afvoeropeningen.
Systeem B wordt zelden gebruikt in woningen.
Mechanisch ventilatiesysteem C
Ventilatiesysteem C is ook een gedeeltelijk mechanisch ventilatiesysteem. Bij dit systeem gebeurt de afvoer van oude lucht mechanisch (mechanische luchtafvoer). Ventilatoren voeren de vochtige lucht weg uit vochtige ruimtes zoals keukens en badkamers.
De aanvoer van verse lucht verloopt natuurlijk (natuurlijke luchttoevoer). Het systeem bevat regelbare roosters die in het dak, de ramen of de muren worden geïnstalleerd.
Mechanisch ventilatiesysteem C+
Bij ventilatiesysteem C+ gebeurt de afvoer via zelfregulerende roosters. Het systeem wordt ook wel eens vraaggestuurde ventilatie genoemd. Sensoren meten de vochtigheidsgraad, temperatuur en het CO2-gehalte in de ruimtes waar de roosters zich bevinden.
Die metingen bepalen hoeveel lucht het systeem afvoert. Door die afvoer ontstaat onderdruk, waar de aanvoerroosters op reageren door de nodige hoeveelheid verse lucht aan te voeren.
Mechanisch ventilatiesysteem D
Ventilatiesysteem D is volledig mechanisch. Zowel de aan- als afvoer van lucht is mechanisch geregeld. Het systeem gebruikt geen roosters, maar werkt met ventielen. De afvoerventielen worden strategisch in natte ruimtes geplaatst. In droge ruimtes vind je de aanvoerventielen.
Net als ventilatiesysteem C+ werkt systeem D vraaggestuurd. Sensoren meten zaken als de vochtigheidsgraad en temperatuur om de hoeveelheid af- en aangevoerde lucht te bepalen.
Systeem D beschikt over een dubbel netwerk van luchtkanalen. Een voor de toevoer van verse lucht, en een voor de afvoer van oude lucht. Systeem D houdt de aanvoer en afvoer van lucht in balans, en wordt ook wel eens balansventilatie genoemd.
Ventilatiesysteem D met warmteterugwinning
Een WTW-ventilatiesysteem beschikt over een warmtewisselaar. Zo’n systeem slaat de warmte uit de afgevoerde lucht op. Die warmte wordt vervolgens gerecupereerd om de aangevoerde lucht op te warmen. Zo is het warmteverlies minimaal. Daarmee heb je binnenshuis een aangenaam klimaat, en bespaar je ook nog eens op energiekosten.
Hoe werkt mechanische ventilatie optimaal?
Hoe benut je jouw mechanische ventilatie optimaal?
Verschillende standen
Welke stand gebruik je best? Een systeem voor mechanische ventilatie heeft doorgaans 2 of 3 standen. Zijn er veel mensen in huis, dan schakel je de hoogste stand in. Ook tijdens het koken, douchen en drogen van kleren zet je het systeem best op de hoogste stand.
’s Nachts en wanneer er niemand thuis is kun je het systeem op de laagste stand zetten. Een systeem met 3 standen kun je op de middelste stand zetten wanneer je thuis bent, maar niet doucht, kookt of wast.
Mag je mechanische ventilatie uitzetten?
Een mechanisch ventilatiesysteem is niet voorzien van een aan- of uitknop. Je kunt het systeem enkel uitschakelen door de stekker uit te trekken. Dat doe je enkel tijdens het onderhoud van het systeem. Nieuwbouwwoningen zijn verplicht voorzien van zo’n systeem, en het is dus de bedoeling dat je het buiten onderhoudsessies niet uitschakelt.
Hoeveel systemen nodig voor een goede ventilatie?
Dat is volledig afhankelijk van jouw woning en wensen. De totaaloplossing is natuurlijk een centraal ventilatiesysteem met warmteterugwinning. Zo’n centrale ventilatie zorgt voor de af- en aanvoer van lucht in verschillende ruimtes. Het voert vochtige lucht af uit ruimtes waar je veel water verbruikt. Verse lucht komt binnen via droge ruimtes.
Zo’n systeem kan echter wat ruimte vereisen. Bij reeds bestaande woningen is het vaak ingewikkeld of zelfs onmogelijk om een WTW-ventilatiesysteem te installeren. Door andere, decentrale systemen strategisch in te zetten, voorzie je jouw woning alsnog van degelijke ventilatie.
Plaats decentrale ventilatiesystemen, of systeem C of C+, in vochtige ruimtes. Vooral de badkamer, keuken en waskamer hebben veel baat bij extra ventilatie.
Handige tips
Met deze tips zorg je voor een optimale werking van je mechanisch ventilatiesysteem.
- Zorg voor een goede luchtdoorstroming. Onder deuren binnenshuis moet bijvoorbeeld minstens 1,5 centimeter open ruimte zitten. Er moet ook altijd lucht naar binnen kunnen gaan via roosters of deels geopende ramen.
- Zet je ventilatiesysteem enkel uit bij onderhoud, of rampen wanneer de overheid je aanraadt ramen en deuren te sluiten.
- Zorg voor regelmatig onderhoud. Met een onderhoudscontract bij de firma die het systeem installeerde, hoef je nooit in te zitten met het bijhouden van het onderhoud en de controle van de verschillende onderdelen van het systeem.
Kun je ziek worden van mechanische ventilatie?
Een goed geventileerde woning is een stuk gezonder dan een ongeventileerde woning. De lucht in een ongeventileerde woning is, volgens onderzoek, twee keer zo vervuild als de buitenlucht. Met goede ventilatie bescherm je jouw gezondheid en voorkom je schimmels, zwammen, vieze geurtjes en de verspreiding van bacteriën.
Nu kan mechanische ventilatie op zich ook een gevaar voor je gezondheid vormen. Dat gebeurt enkel wanneer je het systeem niet voldoende onderhoud.
Met name de filters in een mechanisch ventilatiesysteem vormen een risico. Als je die niet regelmatig reinigt en vervangt, kunnen schimmels en bacteriën zich in de filter verzamelen. Daarmee gaat de luchtkwaliteit er natuurlijk op achteruit. Bovendien kan de capaciteit van het systeem drastisch afnemen. Tot zo’n 10% per jaar!
Bij gebrekkig onderhoud raakt het systeem op termijn defect. Er is geen luchtverversing meer. Je krijgt te maken met slechte luchtkwaliteit. De kans op ademhalingsproblemen, luchtwegklachten, misselijkheid en huidallergieën stijgt. Bij passiefwoningen, die uitermate goed geïsoleerd zijn, is dat risico zelfs nog groter.
Laat het onderhoud van het ventilatiesysteem over aan een bekwame firma. Met een onderhoudscontract volgen zij het onderhoud en nazicht van het systeem op.
Zoek je een vakman in jouw buurt? Vergelijk gratis 1 of meerdere offertes
De prijzen voor het installeren van mechanische ventilatie vergelijken? Dat doe je in enkele klikken! Vul onderstaand formulier in en ontvang gratis en volledig vrijblijvende offertes en advies van specialisten op maat. Zo vind je gegarandeerd een bekwaam ventilatiespecialist in jouw omgeving.
Is mechanische ventilatie voldoende?
In sommige gevallen kan mechanische ventilatie voldoende zijn om de luchtkwaliteit te verbeteren, maar in andere gevallen kan het nodig zijn om aanvullende maatregelen te nemen, zoals het gebruik van luchtreinigers of het toepassen van passief bouwontwerp om de luchtverversing te verbeteren. Het is belangrijk om een professioneel advies in te winnen over wat de beste oplossing is voor jouw specifieke situatie.
Waarom mag je mechanische ventilatie niet uitzetten?
Daarom is het belangrijk om mechanische ventilatie op een juiste manier te gebruiken en het niet uit te zetten, tenzij dit door een expert wordt aanbevolen. Als je vragen hebt over het gebruik van mechanische ventilatie, neem dan contact op met een expert die hierin gespecialiseerd is. Zij kunnen je advies geven over hoe je mechanische ventilatie op een juiste manier kunt gebruiken om de luchtkwaliteit te verbeteren.