Inhoud
Wat betekent de renovatieplicht of renovatieverplichting in Vlaanderen?
Na een beslissing van de Vlaamse overheid moeten residentiële gebouwen (eengezinswoningen en appartementen) en niet-residentiële gebouwen met slechte energetische prestaties binnen de 5 jaar na aankoop een energetische renovatie ondergaan. Hieronder lees je precies hoe de vork in de steel zit.
Wat houdt de Vlaamse renovatieplicht voor woningen en appartementen in?
De Vlaamse renovatieplicht ontleed:
Van kracht sinds 1 januari 2023
De renovatieverplichting geldt sinds 1 januari 2023. Wie op of na die datum een woning kocht, moet die energetisch renoveren als die woning niet energiezuinig genoeg is. Of je woning al dan niet voldoende energiezuinig is, wordt bepaald aan de hand van het EPC-attest.
Renovatieplicht bij schenking, erfpacht, opstalrecht en voor verhuurders sinds 1 mei 2023
Sinds 1 mei 2023 geldt de renovatieverplichting of EPC-plicht bij alle overdrachten en dus niet enkel bij verkoop.
Na een schenking, bij opstalrecht of erfpacht ben je sinds 1 mei 2023 dus ook onderhevig aan de renovatieplicht. Ook het verhuren van een appartement wordt als overdracht gezien. De verhuurder, en niet de huurder, is in dat geval verantwoordelijk voor het verbeteren van het energielabel.
Uitzondering: geen renovatieplicht bij erfenis
Wie een woning erft, is niet onderhevig aan de renovatieplicht.
Ontvang offertes
Woningen met EPC-attest/energielabel E of F
De renovatieplicht is momenteel enkel van toepassing op woningen en appartementen met energielabel E of F. Het energielabel van je woning vind je terug op het EPC-attest, dat een verkoper verplicht moet voorleggen.
De energienormen zullen de komende jaren gradueel verstrengen. Daarover lees je meer in dit artikel.
Wat met huurwoningen en vakantiewoningen in België?
De verplichting tot renoveren geldt voor alle woningen, en dus ook voor huur- en vakantiewoningen.
Renovaties binnen de 5 jaar na de overdracht
Om aan de renovatieplicht te voldoen, moet dat energielabel na de renovaties verbeterd zijn tot minstens label D.
Die termijn van 5 jaar begint op de datum van het vestigen van het opstalrecht of de erfpacht of op de datum van het verlijden van de authentieke akte. Dat laatste betekent, eenvoudig gezegd, dat de termijn van start gaat op de dag dat de notaris de akte voorleest.
Werd de akte bijvoorbeeld verleden op 25 maart 2024? Dan heb je tot uiterlijk 25 maart 2029 de tijd om aan de renovatieplicht te voldoen.
Welke renovaties zijn verplicht?
Momenteel verplicht de overheid geen specifieke soorten renovatiewerken. Er gelden wel bepaalde normen rond minimale isolatiewaarden dak en beglazing. Die normen maken deel uit van het woningkwaliteitsbeleid.
Benieuwd welke renovaties je best laat uitvoeren om het energielabel van je woning te verbeteren? Op je EPC-attest vind je vaak ook enkele meer algemene adviezen terug. Nood aan meer concreet advies? Een renovatiespecialist bekijkt samen met jou de mogelijkheden en gaat mee op zoek naar een oplossing op maat van je woning, wensen en budget.
Brussel en Wallonië
In Brussel en Wallonië zit de vork iets anders in de steel. In een notendop:
- In Wallonië geldt (nog) geen renovatieplicht.
- In Brussel moeten alle residentiële gebouwen (ongeacht een overdracht) tegen 2033 minimaal EPC-label E behalen. Een tweede verbetering tot EPC-label C wordt voorzien voor rond 2043.
Niet-residentiële gebouwen
Eigenaars van niet-residentiële gebouwen waren al eerder onderhevig aan de renovatieplicht. Wie op of na 1 januari 2022 een niet-residentieel gebouw of niet-residentiële gebouweenheid kocht, moet binnen de 5 jaar na aanschaf (of andere overdracht):
- Minimaal energielabel E behalen of een minimaal aandeel van 5 procent aan hernieuwbare energie voorzien.
- Een minimaal maatregelenpakket uitvoeren. Het gaat om het behalen van minimale waardes voor dakisolatie, verwarming, koeling en beglazing.
Evolutie: Het langetermijnpad
De renovatieplicht zal, naar de toekomst toe, gradueel verstrengen. Nog tot en met 31 december 2027 zullen nieuwe eigenaars hun woning binnen de 5 jaar moeten renoveren tot minstens energielabel D.
Welke EPC-waarde is wanneer verplicht?
Het minimale energielabel wordt aangescherpt in 2028, 2035, 2040 en 2045:
- Vanaf 1 januari 2028 renoveren nieuwe eigenaars hun woning of appartement tot minimaal label C.
- Vanaf 1 januari 2035 renoveren nieuwe eigenaars hun woning tot minimaal label B.
- Vanaf 1 januari 2040 renoveren nieuwe eigenaars hun woning tot minimaal label A. Nieuwe eigenaars renoveren een appartement tot minimaal label B.
- Vanaf 1 januari 2045 renoveren nieuwe eigenaars hun appartement tot minimaal label A.
De renovatieplicht geldt per akte. Stel: een woning met label F wordt in 2024 opgekocht en gerenoveerd tot label D. Koop jij die woning over in 2029? Dan moet je de woning opnieuw renoveren – en dit keer tot minimaal label C.
Maximaal EPC-label vanaf 2030
Vanaf 1 januari 2030 zal voor alle woningen een nieuwe energienorm gelden. Die energienorm maakt deel uit van de kwaliteitsnormen voor residentiële gebouwen.
- Elke halfopen en vrijstaande woning moet vanaf 2030 minimaal energielabel E behalen.
- Elke rijwoning en elk appartement moet vanaf 2030 minimaal energielabel D behalen.
Het maximaal EPC-label verstrengt in 2035 en 2040.
- In 2035 halen vrijstaande en halfopen woningen minimaal energielabel D. Rijwoningen en appartementen halen minimaal energielabel C.
- In 2040 halen vrijstaande en halfopen woningen minimaal energielabel C.
Wat als je de renovatieplicht niet naleeft en niet binnen de 5 jaar renoveert?
Als je ofwel niet voldoet aan de renovatieplicht (en dus niet het nodige energielabel behaalt) of als je geen EPC-attest kunt voorleggen binnen de 5 jaar na overdracht, riskeer je een geldboete.
Het boetebedrag ligt, voor residentiële gebouwen, tussen de 500 en 5.000 euro. Voor niet-residentiële gebouwen kan de boete oplopen tot en met 200.000 euro.
Renovatieplicht vervalt niet na betalen boete
Als je de boete betaalt, ben je nog steeds aan de verplichting onderhevig. Meteen na het verstrijken van de termijn legt het VEKA (Vlaams Energie- en Klimaatagentschap) een nieuwe termijn vast. Je moet het energielabel binnen die termijn verbeteren.
Meer weten over energetisch renoveren? Stel je vragen aan renovatie-experts
Is het tijd om je nieuwe woonst te renoveren? Wil je jouw woning alvast renoveren om de verkoop te vergemakkelijken? Of ben je gewoon benieuwd naar de opties en prijzen voor een grondige renovatie van je woning? Vul dan onderstaand formulier in. Je ontvangt gratis en volledig vrijblijvende offertes op maat en deskundig advies van renovatiespecialisten.