Voldoen aan de EPB-eisen: overzicht van de voorwaarden [regels]

Betekenis: waar staat EPB voor?

EPB staat voor Energieprestatie en Binnenklimaat. Het EPB of de energieprestatieregelgeving bevat voorwaarden waaraan nieuwbouwwoningen en woningen die een (ingrijpende energetische) renovatie ondergaan, moeten voldoen. Enerzijds worden energetische prestaties van de woning onder de loep genomen:

• Zuivere isolatie
• Ventilatie
• Verwarming
• Luchtdichtheid
• Technische installaties
• …

Daarnaast wordt ook de kwaliteit van het binnenklimaat bekeken. 

Wat zijn EPB voorwaarden of eisen bij nieuwbouw, verbouwing of renovatie?

Aan welke EPB eisen of normen je moet voldoen, is afhankelijk van een aantal factoren. Daaronder vallen:

• Bestemming van het gebouw. De normen voor industriële gebouwen verschillen bijvoorbeeld van de normen voor woningen.
• Jaar van de aanvraag voor de stedenbouwkundige vergunning of melding. De EPB eisen worden jaarlijks strenger. Je moet je aan de normen houden die gelden in het jaar waarin je de stedenbouwkundige vergunning aanvraagt. Voor nieuwbouwwoningen gelden sinds 2021 bovendien de BEN-normen (Bijna Energie Neutraal).
• Aard van de werken. Voor nieuwbouw gelden bijvoorbeeld andere normen dan voor ingrijpende (energetische) renovaties.

Aan de EPB eisen hangen voorwaarden vast voor…

• Thermische isolatie. Er worden bijvoorbeeld normen gehanteerd omtrent thermische isolatie van de gevel, het dak, de ramen en deuren van een woning.
• Energieprestaties. Er zijn andere EPB eisen die bepalen hoeveel energie verbruikt wordt voor bijvoorbeeld het verwarmen van de woning. Ook het inzetten op bronnen van duurzame energie, zoals zonnepanelen, wordt gestimuleerd. Energie efficiëntie is heel belangrijk binnen het EPB
• Binnenklimaat. Nieuwe gebouwen moeten bijvoorbeeld worden voorzien van een centraal ventilatiesysteem (mechanisch). Zo’n binnenklimaat ventilatie zal zorgen voor meer energiebesparing.
• Technische installaties. De verslaggever waakt over verwarmingsinstallaties, de werking en het verbruik van een mechanisch ventilatiesysteem, de verwarming en verdeling van sanitair warm water, en meer.
• E-peil. De globale energieprestatie geeft de globale energiezuinigheid van de woning aan. Hoe lager het E-peil, hoe beter.
• S-peil. Het schilpeil geeft weer hoe isolerend de buitenschil van de woning is. Hoe lager het S-peil, hoe beter.
• …

Wanneer zijn de EPB-eisen van toepassing?

Je moet in aan bepaalde energieprestatienormen voldoen of opgelegde eisen voldoen wanneer je een nieuwbouwproject of ingrijpende renovatie uitvoert…

• In Vlaanderen waarvoor je een vergunning moet aanvragen bij de stedenbouw…
• of waarvan je melding moet maken.

Daarbij moet…

• Bij de uitvoering van de werken de medewerking van een architect vereist zijn.
• Ook moet het gaan om een gebouw dat verwarmd en/of gekoeld wordt (ook als het verwarmen of koelen niet noodzakelijk is). 

Bij nieuwbouwprojecten is het simpel: je moet, op enkele uitzonderingen na, altijd aan de EPB normen voldoen.

Voor renovatiewerken is het minder eenvoudig. Je kijkt voor deze werken best naar de vergunning- of meldingsplicht. Daarbij komt dat de EPB normen waar je aan moet voldoen op verschillende vlakken anders zijn voor gewone renovaties enerzijds, en ingrijpende energetische renovaties anderzijds.

Om na te gaan of je met jouw nieuwbouw- of renovatieproject aan de EPB normen moet voldoen, kun je de online EPB-wegwijzer gebruiken. Je ontdekt ook welke normen jouw project moet volgen.

Wil je advies op maat? Contacteer dan gratis en vrijblijvend een verslaggever.

Wanneer zijn er uitzonderingen op de EPB-eisen?

Er zijn verschillende werken waarvoor de EPB eisen niet van toepassing zijn. Zie uitzonderingen hieronder:

• Werken waarvoor geen architect nodig is. Bijkomend is het beschermd volume van het gebouw in kwestie kleiner dan 3000 kubieke meter. Voorbeeld voor beschermd volume te verkleinen: vensters vervangen, …
• Gebouwen met een tijdelijke vergunning, met een maximale duur van 2 jaar. Let wel: een gebouw waarvoor opeenvolgend tijdelijke vergunningen worden toegekend waardoor de duur van 2 jaar overschreden wordt, moet wel aan de EPB normen voldoen. Enkel zo kan het een correct, vergund geheel vormen.
• Kleine, alleenstaande gebouwen. Is de bruikbare vloeroppervlakte van het alleenstaande gebouw kleiner dan 50 vierkante meter? Dan geldt de EPB plicht niet. De vrijstelling geldt niet voor kleine, vrijstaande zorgwoningen of aanbouwen zoals een garage die tegen de woning staat.
• Er werden geen EPB eisen genoemd voor de uitgevoerde werken. De buitenste gebouwschil en de technische installaties worden bij dergelijke werken behouden. De samenwerking met een architect maakt geen verschil. Het gaat bijvoorbeeld om een interne verbouwing waarbij een dragende tussenwand wordt verwijderd. 

Energiesparen: EPB of EPC?

De belangrijkste verschillen tussen het EPB en het EPC zijn:

• Het EPC vraag je aan voor bestaande gebouwen. Het is verplicht bij verkoop of verhuur van woningen, wooneenheden, en gebouwen. Het EPB wordt opgemaakt voor nieuwbouwprojecten, gewone renovaties en ingrijpende energetische renovaties.
• Het EPB is definitief, en kan niet opnieuw worden aangevraagd. Het EPC kun je opnieuw laten bepalen, bijvoorbeeld na een energetische renovatie. Daarbij vervalt het EPC na 10 jaar.

Wat is een goede EPB waarde? Wat zijn de normen voor EPB waarde voor gebouwen (residentieel en niet-residentieel) in Vlaanderen vanaf 01/01/2023?

De aard van de werken, de bestemming van het gebouw, en het jaar waarin je de vergunning ontving of werken meldde, beïnvloeden aan welke EPB eisen het project moet voldoen. Wat zijn de nieuwe EPB normen in 2023? 

Voor nieuwbouwwoningen gelden sinds 1 januari 2023 volgende normen:

• De woning heeft een maximaal S-peil van 28 en een E-peil van maximaal 30.
• OF de woning heeft een S-peil van maximaal 31 en een E-peil van maximaal 20.

Daarnaast zijn de EPB eisen strenger voor:

• Nieuwe residentiële gebouwen: een minimumaandeel aan hernieuwbare energie van 25 kilowattuur per vierkante meter, per jaar.
• Nieuwe, niet-residentiële gebouwen: een minimumaandeel aan hernieuwbare energie van 35 kilowattuur per vierkante meter, per jaar.
• Ingrijpende energetische renovaties, zowel residentieel als niet-residentieel: een minimumaandeel van hernieuwbare energie van 20 kilowattuur per vierkante meter, per jaar.
• Nieuwbouw, zowel residentieel als niet-residentieel: centrale verwarming met water als warmteverdelingsmedium moet op lage temperatuur werken.

Let op! De precieze eisen kunnen per gewest verschillen. 

Benieuwd naar de normen voor jouw werken? Of meer info nodig? Contacteer gratis en vrijblijvend een verslaggever voor advies op maat.

Welke werken zijn EPB plichtig?

De aard van de werken, de bestemming van het gebouw en het jaar waarin de werken werden gemeld of het jaar waarin de vergunning goedgekeurd is, bepalen enerzijds welke EPB normen gelden. Maar bij welke werken moet je rekening houden met de EPB normen?

Werken zijn EPB plichtig, tenzij er een uitzondering geldt (zie hoger in dit artikel), wanneer:

• Een bouwkundige vergunning nodig is, of een melding moet worden gemaakt van de werken.
• Het gebouw is geklimatiseerd. Dat is een gebouw waarin mensen wonen, logeren, werken, verzorgd worden, inkopen doen, sporten of hun vrije tijd doorbrengen, … Het zijn daarbij geen industriegebouwen waarvan de productie in de winkel wordt verkocht, noch een landbouwgebouw. Is het bij aanvraag van de vergunning, of het indienen van de melding niet zeker of het gebouw zal worden geklimatiseerd? Dan wordt het gebouw steeds als geklimatiseerd beschouwd.
• Een architect betrokken is bij de werken (en de buitenste schil of technische installaties worden aangepast).

Let op: Zijn er bepaalde werken aan het gebouw EPB plichtig? Dan is de EPB plicht van toepassing op alle werkzaamheden, wijzigingen en handelingen die je aan het gebouw uitvoert. Ook de werken waarvoor op zich geen stedenbouwkundige vergunning nodig is, of waarvoor geen meldingplicht geldt.

Wil je zeker weten of de EPB normen van toepassing zijn op jouw werken? Of nood aan info op maat? Vraag gratis advies aan een verslaggever!

Ontvang je graag persoonlijk advies en offertes op maat?

Vul dan snel dit formulier in. Het is volledig gratis en vrijblijvend!

Ontvang offertes

Wat als je niet in orde bent met EPB-aangifte?

Laat je geen EPB opmaken, of dien je de EPB aangifte te laat in? Dan riskeer je een boete. In eerste instantie ontvang je een aanmaningsbrief van het VEA (Vlaams Energieagentschap). Je krijgt 6 weken de tijd om de aangifte alsnog te regelen. 

Heb je na 6 weken nog steeds geen aangifte ingediend? Dan zal er een vaste boete van 1.000 euro opgelegd worden. Bovenop die boete komt een extra boete van 1 euro per vierkante meter van het gebouw waarvoor de aangifte ingediend moest worden.

Het betalen van de boete biedt geen vrijstelling van de verplichting. Als je de aangifte niet indient, ook na het betalen van de boete, kan je een dwangsom worden opgelegd. Het gaat om 10 euro per dag, tot de EPB aangifte is ingediend.

Wanneer je de aangifte moet indienen, is afhankelijk van het type werken.

Voor nieuwbouw, of gelijkwaardig, geldt:

• De verslaggever dient de aangifte in uiterlijk 5 jaar na het verlenen van de stedenbouwkundige vergunning of het neerleggen van de melding.
• OF De verslaggever dient de aangifte in ten laatste 12 maanden na datum van ingebruikname (domiciliëring door de nieuwe bewoners) of 12 maanden na het beëindigen van de werken waarvoor een vergunnings- of meldingsplicht geldt. De datum die zich het eerst voordoet, is van toepassing.

Voor gewone renovaties en ingrijpende energetische renovaties geldt:

• De verslaggever dient de aangifte in uiterlijk 5 jaar na het verlenen van de stedenbouwkundige vergunning, of het neerleggen van de melding.

Let op: Ook het ‘einde van de werkzaamheden’ moet gemeld worden aan de overheid die de vergunning verleende.

Wie mag EPB verslag opmaken?

Enkel een erkend EPB verslaggever mag aan EPB verslaggeving doen. Onder meer architecten en burgerlijk, industrieel, technisch of bio-ingenieurs kunnen de erkende opleiding tot EPB verslaggever volgen.

De opleiding bestaat uit een opleidingstraject van 96 uur, opgesteld door het VEA. Enkel erkende opleidingsinstellingen mogen het opleidingstraject aanbieden.

Hoe verloopt EPB verslaggeving? Functie EPB verslaggever

De EPB verslaggever volgt het bouwproject op. Hij of zij volgt daarbij vaste procedures. Zijn of haar 4 belangrijkste taken zijn:

1. Opstellen en indienen startverklaring. De startverklaring bevat onder meer welke maatregelen getroffen zullen worden om de EPB normen te behalen, en specifieke gegevens over het isolatiemateriaal en de technische installaties. Minstens 8 dagen voor de werkzaamheden beginnen, moet de verslaggever de startverklaring indienen bij het Vlaams Energieagentschap.
2. Opvolgen werkzaamheden. De verslaggever volgt het project op en bekijkt onder meer welke materialen en installaties gebruikt worden. Als de verslaggever vermoedt dat de normen niet behaald worden, stuurt hij of zij bij waar nodig.
3. Opstellen en inzenden EPB aangifte. Aan het einde van de werken, of nadat het gebouw in gebruik genomen wordt, stelt de verslaggever de EPB aangifte op. Daarin staat onder meer of de EPB normen behaald zijn.
4. EPC Bouw. De bouwheer ontvangt tot slot het EPC Bouw attest voor de woning, dat bewijst dat de woning aan de normen voldoet en de EPC score voor het gebouw bevat.

Wat is de prijs voor EPB certificaat?

Een EPB attest voor een kleine renovatie kost je gemiddeld 650 euro. Voor een nieuwbouwwoning of ingrijpende energetische renovatie mag je rekenen op een prijs van 950 euro.

Dat zijn slechts richtprijzen. Hoeveel het EPB certificaat je precies kost, is afhankelijk van een aantal factoren.

• Type werken.
• Omvang werken: ingrijpende energetische renovatie of kleine renovatie.
• Type gebouw.
• Complexiteit van de werken.
• Vraagprijs verslaggever.

Hoewel de samenwerking met een EPB verslaggever wettelijk verplicht is voor bepaalde bouwwerken, is er geen wettelijk kader wat de tarieven van de verslaggevers betreft. Het loont dus zeker om verschillende offertes te vergelijken voor je een EPB verslaggever aanstelt!

EPB certificaat nodig? Vragen over de EPB eisen voor een bouwaanvraag? Krijg advies en vergelijk gratis offertes

Ben je nog op zoek naar een erkend EPB verslaggever, of heb je vragen over jouw bouwproject en de energieprestatieregelgeving? Vul dan snel onderstaand formulier in. Je ontvangt gratis en volledig vrijblijvende offertes, info op maat, en persoonlijk advies van specialisten. Zo vind je gegarandeerd de beste en meest voordelige oplossing voor jouw project!