Inhoud
Wat zijn plug and play zonnepanelen?
Plug and play (ook wel plug and go) zonnepanelen zijn fotovoltaïsche panelen die je eenvoudig zelf installeert. Net als normale zonnepanelen zetten ze zonlicht om in bruikbare elektriciteit.
Het grote verschil? Je plugt deze zonnepaneeltjes zelf in het stopcontact. De opgewekte energie wordt vanzelf overgezet op het elektriciteitsnet bij je thuis.
Waarom zonnepanelen met stekker (voorlopig nog) verboden zijn in België
Momenteel mag je in België wettelijk gezien geen gebruik maken van plug and play zonnepanelen. De belangrijkste reden daarvoor is de twijfelachtige betrouwbaarheid en veiligheid van panelen die je rechtstreeks in het stopcontact steekt.
Zonnepaneelinstallaties moeten volgens de huidige regelgeving aangesloten worden op een vaste aansluiting in de meterkast – en dus niet gewoon op het stopcontact.
Rond mei 2025 zou daar verandering in kunnen komen. De huidige wetgeving wordt herbekeken waardoor het gebruik van plug and play zonnepanelen vanaf dan wél toegestaan zou worden. Uiteraard onder strenge voorwaarden.
Zo moeten de plug and play zonnepanelen bijvoorbeeld voorzien worden van een omvormer die de zonnepanelen vanzelf uitschakelt bij een stroomonderbreking. Ook komen er vermoedelijk beperkingen op het vermogen dat de plug and play zonnepanelen kunnen opwekken.
Momenteel is er met plug and play zonnekits een groot risico op overbelasting van het elektriciteitsnetwerk bij je thuis. Alle kits zouden bovendien moet gekeurd worden door Synergrid, de Belgische federatie van de elektriciteits- en gasnetbeheerders.
Voordelen plug and play zonnekits
Nu al interesse in een plug and play set? Enkele leuke voordelen:
- Eenvoudige plaatsing. Je installeert de zonnepanelen eenvoudig zelf.
- Geen aanpassingen in de meterkast. Het zal (waarschijnlijk) niet nodig zijn om een aparte zekeringsgroep te voorzien voor de plug and play zonnepaneelinstallatie.
- Geen aparte omvormer. De omvormer (of micro-omvormer) zit verwerkt in de zonnepanelen.
- Verplaatsbaar. Je verhuist de zonnepanelen eenvoudig mee (en neemt ze indien gewenst zelfs mee op vakantie).
- Flexibel. Met de nodige montagestukken kies je zelf waar je de zonnepanelen plaatst.
Nadelen plug and play zonnepanelen
Plug and play zonnepaneelinstallaties zijn een stukje goedkoper dan volwaardige zonne-installaties. Het is dan ook niet onlogisch dat ze enkele grote nadelen kennen:
- Weinig stroom. Een beperkt vermogen betekent ook een beperkte energieproductie. Volledig onafhankelijk van het stroomnetwerk wordt je met een plug and play set alleszins niet.
- Niet altijd goedkoper. Installeer je meerdere zonnepanelen? Dan betaal je, op het einde van de rit, vaak meer dan voor een volwaardige vaste zonnepaneelinstallatie.
- Risico’s. Zelfs met de strenge regelgeving is de veiligheid van plug and play zonnepaneelkits niet gegarandeerd.
Hoe een plug and play zonnepaneel werkt
Plug and play zonnepanelen werken net als gewone zonnepanelen. De zonnecellen in het paneel zetten het licht van de zon om in bruikbare elektriciteit.
In het buitenland zijn plug and play zonnepanelen voornamelijk verkrijgbaar in zonnekits. Die bestaan meestal uit 2 zonnepanelen, een adapter en een stekker.
Micro-omvormer
Zonnepanelen wekken gelijkstroom op. Met die gelijkstroom kun je helaas niets doen: elektrische apparaten verbruiken wisselstroom. Klassieke zonnepanelen zijn daarom aangesloten op een externe omvormer. Die zet de gelijkstroom die de zonnepanelen omzetten in bruikbare wisselstroom.
Een plug and play zonnepaneel is niet aangesloten op een externe omvormer. Elk paneel is voorzien van een eigen micro-omvormer die de omzetting van gelijk- naar wisselstroom intern regelt.
Rechtstreeks in het stopcontact
Nog een verschil? Een gewone zonnepaneelinstallatie moet je laten aansluiten op een aparte groep in de meterkast. Plug and play zonnepanelen daarentegen plug je gewoon in het stopcontact.
De opgewekte gelijkstroom wordt dankzij de micro-omvormer dus meteen omgezet in wisselstroom, en die wisselstroom belandt rechtstreeks in het elektriciteitsnet bij je thuis.
Je slimme meter registreert die elektriciteit overigens ook als zelfopgewekte stroom, net als bij klassieke zonnepanelen.
Hoeveel zonnepanelen kun je aansluiten op 1 groep?
Dat hangt af van je aansluiting op het elektriciteitsnet (1-fase of 3-fase), het type hoofdzekering en het vermogen van de zonnepanelen.
Sluit je plug and play zonnepanelen niet aan op een stroomgroep waar verschillende (en zware) elektrische apparaten op zijn aangesloten. Het kan interessant zijn om alsnog een aparte zekeringsgroep te voorzien voor je plug and play zonnekit, zeker als je meerdere panelen installeert.
Hoeveel zonnepanelen kun je aansluiten op 1 stopcontact?
Ook dat hangt af van je elektrische installatie en het vermogen van de zonnepanelen.
In Nederland hebben plug and play zonnepanelen een vermogen van maximaal 600 Wp. Daar geldt ook dat je maximaal 1 zo’n zonnepaneel (of maximaal 600 Wp) mag aansluiten op 1 stopcontact.
In België wordt, bij een herziening van de regelgeving, een gelijkaardige beperking verwacht.
Plaatsing: Dak, gevel, terras of tuin
Plug and play zonnepanelen kun je relatief eenvoudig zelf installeren. Dat kan bijvoorbeeld op je dak, maar evengoed aan de gevel, in je tuin of gewoon op een balkon of terras.
De meeste producenten van plug and play zonnekits verkopen ook allerlei montagestukken. Daarmee wordt het een stuk eenvoudiger om de zonnepanelen ook op moeilijker bereikbare plekken te monteren. Gebruik steeds veilige en geschikte kabels om de panelen aan te sluiten op het stopcontact.
Net als bij gewone zonnepaneelinstallaties speelt de oriëntatie en ligging van de panelen een belangrijke rol in de energieproductie. Hoe meer zonlicht de panelen bereikt, hoe meer groene stroom ze kunnen opwekken.
Aandachtspunten bij gebruik: Hoe goed werken zonnepanelen met stekker?
Plug and play zonnepanelen kunnen een laagdrempelige manier zijn om zelf je groene stroom op te wekken. Toch zijn er enkele belangrijke dingen om bij stil te staan voor je, na mei 2025, je plug and play zonnekit aanschaft en installeert:
- Het vermogen van plug and play kits ligt aanzienlijk lager dan dat van gewone zonnepaneelinstallaties. Zelfs met meerdere panelen zal je stroomproductie een stuk kleiner zijn.
- Je komt niet in aanmerking voor premies of bijvoorbeeld het Brusselse groenestroomcertificaat.
- Plug and play kits sluit je enkel aan op een veilige elektrische installatie die voldoet aan alle veiligheidsnormen en die in goede staat verkeert.
- Monteer plug and play zonnepanelen stevig en veilig. Ze mogen bijvoorbeeld niet wegwaaien tijdens een storm.
- Gebruik veilige en geschikte montage- en aansluitmaterialen.
- Plug and play zonnepanelen gaan over het algemeen minder lang mee dan volwaardige zonnepaneelinstallaties. Houd daarmee rekening bij het berekenen van de terugverdientijd van je installatie. Gemiddeld gaan dergelijke kits 5 tot 10 jaar mee.
- Let op bij het aansluiten van de zonnepanelen. Bij twijfel doe je best altijd beroep op een zonnepaneelinstallateur en/of een ervaren elektricien.
Wat kost een plug & play zonnepaneel set?
Momenteel vind je plug and play zonnekits voor een prijs van 200 à 300 euro voor een set met 1 paneel.
Opgelet: Houd er rekening mee dat waarschijnlijk niet alle zonnepanelen met stekker die je na mei 2025 kunt aanschaffen, zullen voldoen aan de veiligheidsnormen.
Prijsvoorbeeld: set met 4 zonnepanelen
Reken voor een plug and play zonnekit met 4 panelen op een prijs van ongeveer 1.200 euro.
Zonnepanelen kopen voor bij jou thuis? Vergelijk offertes en vind de beste installateur voor jouw project
Koop jij straks een plug and play zonnekit om zelf een beetje groene stroom te produceren? Of, investeer je liever in een volwaardige zonnepaneelinstallatie waarmee je jouw afhankelijkheid van het stroomnet drastisch verkleint? Een lastige keuze!
Nood aan advies? Vul dan onderstaand formulier in. Je ontvangt – gratis en volledig vrijblijvend – advies en offertes van specialisten in zonne-energie. Zo kun jij je opties verkennen, prijzen vergelijken en de juiste oplossing vinden voor jouw situatie en budget.