Inhoud
Betekenis, bevoegdheden en taken CPBW
Het CPBW of het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk is een overlegorgaan dat toeziet op de veiligheid en gezondheid van de werknemers op de werkvloer. Bovendien waakt het ook over het welzijnsbeleid van het bedrijf.
Belangrijk is dat het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk niet enkel toeziet op het welzijn van de werknemers, maar ook actief initiatief neemt voor de verbetering ervan.
Dit houdt in dat het CPBW effectief voorafgaande adviezen uitbrengt (bijvoorbeeld over het globaal preventieplan of jaarlijks actieplan), voorafgaande akkoorden geeft (bijvoorbeeld over de minimumduur van de prestaties van preventieadviseurs), voorstellen ontwikkelt (bijvoorbeeld over het welzijnsbeleid) en het recht heeft op benodigde informatie van bepaalde documenten.
Bovendien heeft het CPBW initiatiefrecht op bepaalde domeinen (bijvoorbeeld kunnen leden van het CPBW die de werknemers vertegenwoordigen een vertrouwenspersoon aanwijzen) en bezit het specifieke competenties (bijvoorbeeld moet het Comité toezicht hebben op de werking van de interne dienst en de activiteiten ervan volgen en aanmoedigen).
Het CPBW heeft bijgevolg een groot aantal bevoegdheden zodat het op een effectieve manier het preventiebeleid kan opstellen, uitvoeren en evalueren.
Het Comité bestaat uit twee grote partijen: een deel afgevaardigden van de werkgever en een gekozen groep personeelsvertegenwoordigers. De sociale verkiezingen vinden iedere 4 jaar plaats.
Zij komen samen en werken als Comité nieuwe voorstellen en adviezen uit rondom het welzijnsbeleid in hun bedrijf. Naast het welzijnsbeleid zijn ook de wijzigingen, uitvoeringen en resultaten van het globaal preventieplan en het jaarlijks actieplan belangrijke domeinen waarover ze zich ontfermen.
Het CPBW aanschouwt ook de werking van de Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk.
Het CPBW is verplicht om minstens één keer per maand te vergaderen. De vertegenwoordiger van de werkgever of de werkgever zelf leidt de vergadering en de interne preventieadviseur moet aanwezig zijn als secretaris. Ook andere preventieadviseurs van de interne en externe dienst nemen samen met hun vertrouwenspersonen deel aan de vergadering als het onder hun bevoegdheid valt. Elk CPBW heeft een eigen huishoudelijk reglement.
Als een derde van de vertegenwoordigers van de werknemers in het CPBW vraagt voor een vergadering bij de werkgever, moet die verplicht plaatsvinden.
Er geldt een discretieplicht. Dit betekent dat de leden van het CPBW geen informatie mogen delen die de belangen van werkgever of werknemers kunnen schaden.
Is CPBW verplicht volgens de wetgeving?
De oprichting van een CPBW is volgens de wet verplicht voor iedere onderneming die ten minste 50 werknemers tewerkstelt. Er vinden om de 4 jaar sociale verkiezingen plaats waarin de vertegenwoordigers van de werknemers gekozen worden.
Richt het bedrijf geen CPBW op omdat de onderneming uit minder dan 50 werknemers bestaat of omdat er niet voldoende mensen zijn die zich kandidaat stellen, dan neemt de vakbondsafvaardiging de taken en verplichtingen van het CPBW over.
In bedrijven waar er geen vakbondsafvaardiging is, moeten de werknemers zelf de vragen rond het welzijn van de werknemers behandelen.
Een werkgever die geen CPBW opricht of geen gebruik maakt van de vakbondsafvaardiging ook al is hij op wettelijke basis daartoe verplicht, kan een sanctie krijgen. Hetzelfde geldt wanneer hij de goede werking van het Comité in de weg staat.
Hoe is de samenstelling van het CPBW?
Het CPBW is samengesteld uit twee grote partijen. De eerste partij bestaat uit het ondernemingshoofd en de vertegenwoordigers die door de werkgever uit het leidinggevend personeel gekozen worden. De tweede partij bestaat uit de vertegenwoordigers van de werknemers.
Er bestaat per bedrijf een lijst van de leidinggevende functies. Enkel de werknemers die een van deze functies bekleden (bijvoorbeeld een leidinggevende die instaat voor de psychosociale belasting), kunnen door de werkgever gekozen worden om hem of haar tijdens de bijeenkomsten van het CPBW te vertegenwoordigen. Het mandaat van die vertegenwoordigers heeft een looptijd van 4 jaar. Wanneer er na die 4 jaar nieuwe vertegenwoordigers verkozen worden, is het mandaat niet meer geldig.
De werkgever is bij machte om zetelende werkgeversvertegenwoordigers te vervangen door een van de andere werknemers die op de lijst met leidinggevende functies staat.
Het aantal werkgeversvertegenwoordigers moet gelijk zijn aan dat van de personeelsvertegenwoordigers.
Ook de vertegenwoordigers voor de werknemers worden om de 4 jaar tijdens de sociale verkiezingen verkozen. Het aantal mandaten en hoe ze verdeeld worden over de arbeiders, bedienden en jonge werknemers hangt af van de grootte van de onderneming en het aantal werknemers per werknemerscategorie. Er moeten minstens twee personeelsvertegenwoordigers zijn.
Voor elke personeelsvertegenwoordiger wordt standaard een mandaat voorzien voor een plaatsvervanger. Hij of zij moet zetelen wanneer het gewone lid verhinderd is of wanneer het mandaat van het gewone lid omwille van een gegronde reden (het gewone lid is geen deel meer van het personeel, het gewone lid heeft ontslag genomen etc.) beëindigd wordt.
Ontvang offertes
CPBW versus ondernemingsraad
Het CPBW is niet het enige mogelijke overlegorgaan binnen een onderneming. Wanneer een onderneming meer dan 100 werknemers telt, wordt een OR of Ondernemingsraad gevormd. De OR bestaat uit werkgevers- en vakbondsvertegenwoordigers. De vakbondsafgevaardigden kunnen onder andere:
- Mee beslissen over het arbeidsreglement, arbeidsorganisatie en collectieve vakantiedagen
- Spreken over de financiële situatie, tewerkstelling, evolutie en plannen van de onderneming
- Advies geven over personeelsbeleid en functieclassificatie
- Toepassing van de wetgeving in de gaten houden en nodige toelichtingen geven
Het CPBW daarentegen wordt door sociale verkiezingen in ondernemingen gevormd die minstens 50 werknemers tellen. Binnen dit Comité worden onder andere het welzijn, de veiligheid en de werkomgeving van de onderneming besproken en actief verbeterd.
Meer weten? Stel uw vragen aan specialisten en ontvang advies op maat
Wilt u meer weten over het CPBW en welke regelingen daarvoor getroffen moeten worden? Via ons offerteformulier kunt u advies vragen aan specialisten en kunt u makkelijk de tarieven van sociaal-secretariaten en andere bevoegde organisaties vergelijken. Dit formulier is gratis en geheel vrijblijvend.